به مجموعه ای از عملکرد ها که برای رفع برخی نیازها در یک ساختمان صورت می‌گیرد، تاسیسات ساختمان گفته می شود. به طوری که می توان گفت اجرای تاسیسات ، امری حیاتی برای یک ساختمان محسوب می شود، که شامل سیستم های سرمایشی و گرمایشی، تهویه مطبوع، آب، گاز، برق و … می باشد. این فرآیند باید به شکل کاملا اصولی و بر طبق نقشه های مهندسی اجرا گردد، تا سبب به وجود آوردن شرایط مطلوب و مناسب جهت زندگی و کار در محیط مذکور گردد. اجرای این فرآیند باید توسط افراد با تجربه صورت پذیرد.
انواع تاسیسات ساختمان:
به طور کلی می توان تاسیسات ساختمان را در دو دسته مکانیکی و الکتریکی تقسیم بندی کرد. البته برخی نیز این فرآیند را در سه گروه تاسیسات مکانیکی، الکتریکی و تهویه مطبوع تقسیم بندی می کنند.
تاسیسات مکانیکی:
یکی از مهمترین بخش های تاسیسات ساختمان که به طور مکرر ساکنین یک ساختمان از آن استفاده می کنند، تاسیسات مکانیکی ساختمان می باشد، که به آن قلب ساختمان نیز می گویند. بروز هرگونه اختلال و خرابی در این سیستم می تواند پیامدهای جدی را به وجود آورد. به طور کلی می توان عنوان کرد که، کارکرد بی عیب و نقص این سیستم تاثیر بسزایی در آرامش و آسایش ساکنین ساختمان دارد.
این گروه از تاسیسات ساختمان را نیز می توان به دو گروه:
• تاسیسات مکانیکی صنعتی
• تاسیسات مکانیکی ساختمان تقسیم بندی کرد.
تاسیساتی از قبیل:
• سیستم آبرسانی و انتقال آب
• تصفیه آب
• تولید انرژی از سیالات
• فاضلاب و سیالات را می توان بخشی از تاسیسات مکانیکی صنعتی برشمرد.
همچنین تاسیساتی نظیر :
• تاسیسات حرارتی
• تاسیسات بهداشتی
• گاز رسانی
• تاسیسات اطفاء و اعلام حریق
• تاسیسات لوله کشی و … را بخشی از تاسیسات مکانیکی ساختمان محسوب کرد.
تاسیسات بهداشتی :
تاسیسات بهداشتی یا همان سیستم آب و فاضلاب یکی از بخش های تاسیسات ساختمان محسوب می شود. در تاسیسات بهداشتی برای جا به جا کردن آب در ساختمان از دو سیستم استفاده می گردد، که عملکرد آن ها به صورت موازی و هماهنگ می باشد. به این صورت که یک شبکه از این تاسیسات در جهت تامین آب آشامیدنی عمل می کند. شبکه بعدی در جهت دفع ضایعات موجود در لوله ها کارایی دارد. به طور کلی می توان گفت، وظیفه اصلی این بخش از تاسیسات تامین شرایط بهداشتی و رفاهی ساختمان می باشد.
انواع تاسیسات بهداشتی ساختمان:
همان طور که گفته شد این بخش از تاسیسات ساختمان عهده دار تامین آب مصرفی ساختمان و همچنین دفع فاضلاب های تولید شده در ساختمان می باشد. این گروه از تاسیسات را می توان به چهار دسته تقسیم بندی کرد. که
• لوله کشی آب مصرفی
• لوله کشی فاضلاب
• لوله کشی هواکش فاضلاب
• لوله کشی آب باران شامل این گروه می باشد.
چرا باید برای امور ساختمان از موسسه های خدماتی تاسیسات ساختمان بهره برد:
امروزه بیشتر مردم جهت نصب و یا تعمیر تاسیسات ساختمان خود از خدمات و سرویس های موسسه های تاسیساتی بهره می برند. کمتر کسی را مشاهده خواهید کرد که نصب و یا تعمیر وسایل منزل و تاسیسات مربوط به ساختمان خود را به این موسسه ها محول نکنند و خودشان تنهایی اقدام به انجام این گونه کارها نمایند.
درگذشته سبک زندگی از هر جهت و بعد، بسیار ساده تر از امروز بوده است. به طوری که لوازم و تاسیساتی که در ساختمان ها به کار می رفت ساده بودند و از تنوع پایین تری نیز بهره مند بودند. مثلاً برای سیستم های گرمایش و سرمایش از بخاری های نفتی و پنکه های سقفی استفاده می کردند. مردم زندگی سنتی تری داشتند و به نحوی برای انجام برخی امور خودکفا بودند. تا حد ممکن این توانایی را داشتند ، که خودشان پاسخگوی نیازهای تاسیساتی منزل باشند. هرگونه خرابی و تعمیری را با تکیه بر تجربیات خودشان انجام دهند. به اصطلاح عامیانه در همه موارد دست به آچار شوند.
اما زندگی امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، به روز تر شدن بسیاری از تجهیزات، تغییرات اساسی نسبت به زندگی گذشته کرده است. افراد با تیکه به مهارت های شخصی خود نمی توانند به راحتی از پس امور تاسیساتی منزل خود بر بیایند. باید برای انجام این گونه کارها از افراد متخصص در این زمینه، و از خدمات موسسه های نصب و تعمیر تاسیسات ساختمان بهره بگیرند.
ارائه خدمات تاسیسات ساختمان:
در اجرای تاسیسات و امور مربوط به آن خدمات متنوعی از جمله:
• لوله کشی
• نصب شیرآلات
• نصب توالت فرنگی
• بازسازی سرویس
• نصب پمپ و منبع ذخیره و… انجام می پذیرد. در ادامه به شرح مختصری در مورد برخی از این امور می پردازیم.
از جمله مراحل اجرای تاسیسات ساختمان می توان به مرحله لوله کشی اشاره کرد. به زبان ساده تر، به سیستم هایی که باعث جا به جایی مایعات در ساختمان می گردند، سیستم لوله کشی ساختمان گفته می شود. این سیستم ها شامل:
• لوله ها
• شیرآلات و اتصالات مربوط به لوله کشی
•مخزن ها و … است.
از این تاسیسات لوله کشی در جهت: سیستم های سرمایش و گرمایش، آب و فاضلاب، فراهم کردن آب سرد و گرم ساختمان، سیستم های تصفیه آب و … بهره می برند.
در تاسیسات ساختمان سیستم لوله کشی شامل مواردی همچون:
• دوش حمام
•آب گرمکن
• ماشین ظرفشویی
• ماشین لباسشویی و… است.
نصب شیرآلات و اتصالات مربوط به آن باید توسط متخصصین در این زمینه صورت پذیرد. شاید برخی افراد بر این باور باشند که نصب این گونه اتصالات به راحتی انجام می شود. اما این نکته را باید در نظر گرفت که برای جلوگیری از هزینه های احتمالی نیاز به نصب اصولی و صحیح این گونه محصولات می باشد. هر یک از برند ها و کارخانه های سازنده این محصولات، دارای استاندارد های مخصوص به خود می باشند. برای کارایی بهتر آنها باید به طور اصولی، نصب و راه اندازی گردند. پس بهتر است برای نصب شیرآلات در تاسیسات ساختمان خود از متخصصین استفاده کنید.
امروز در اغلب خانه های ایرانی استفاده از توالت فرنگی به چشم می خورد. استفاده از این محصول به افرادی که مشکل مفصلی و استخوانی دارند، بیشتر توصیه می شود. نصب توالت فرنگی نیز می تواند بخشی از تاسیسات ساختمان محسوب گردد. نصب آن ها در تمامی ساختمان ها بر حسب یک قانون و قاعده می باشد. این محصولات از نظر ظاهر و تیپ نسبت به یکدیگر متفاوت می باشند. اما همه دارای یک خروجی مشخص و استاندارد هستند. بهتر است برای کارایی مناسب این محصولات ، در زمان نصب از متخصصین حرفه ای استفاده نمایید.